Θωμάς Πάλλας (καπετάν Κόζιακας) (1917-1949)

Στις 28 Μαρτίου 1945 συνελήφθη στην Λάρισα ο Θωμάς Πάλλας, ο φημισμένος καπετάν Κόζιακας, μεταφέρθηκε στην ασφάλεια και βασανίστηκε όλη τη νύχτα. Την επόμενη μέρα, ο Μπουκουβάλας πήγε να διαμαρτυρηθεί και συνελήφθη κι αυτός.
Και οι δύο παρέμειναν στην φυλακή σε όλη την διάρκεια του εμφυλίου.
Όλα έδειχναν ότι η συμφωνία της Βάρκιζας που είχε υπογραφεί έναν μήνα πριν, θα παρέμενε κενό γράμμα.
Αυτούς έφερνε ως παράδειγμα ο Άρης όταν εξηγούσε γιατί δεν παρέδωσε τα όπλα.

***

Ο θρυλικός καπετάν Κόζιακας, ήταν από τους πρώτους αντάρτες στη Θεσσαλία και πρωτεργάτης της Εθνικής Αντίστασης. Γεννημένος στα Κρανιά Ασπροποτάμου το 1917, και μεγαλωμένος στη Φαρκαδόνα Τρικάλων, θα αποφοιτήσει από το Λύκειο και θα εισαχθεί στη Νομική Σχολή.

Εντάχτηκε από πολύ νέος στην αριστερά, στην ΟΚΝΕ και το ΚΚΕ, και πολύ σύντομα αναδείχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα στελέχη του στη Θεσσαλία, αλλά και πανελλαδικά, μία στάση θα του κοστίσει πολλές διώξεις στη δεκαετία του ’30.

Με την είσοδο των κατακτητών στην Ελλάδα, ο Θωμάς Πάλλας εντεταγμένος στο κίνημα της αντίστασης, που μόλις αρχίζει και γεννιέται, δραστηριοποιήθηκε στη Θεσσαλία (Οταν βγήκε αντάρτης στον Όλυμπο, είχε ψευδώνυμο Σόλων Σκαλοπάτης, Κόζιακας έγινε, όταν πήγε στη Δ. Θεσσαλία Φλεβάρη 1943, σαν αρχηγός του Αρχηγείου Κόζιακα ), στην Ήπειρο και στην Ανατολική Μακεδονία, στις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Συντέλεσε αποφασιστικά στη δημιουργία της ραχοκοκαλιάς του ΕΑΜ στην Πίνδο. Διετέλεσε καπετάνιος του 1/38ου Συντάγματος και καπετάνιος της Μεραρχίας Ηπείρου του ΕΛΑΣ μέχρι τον Αύγουστο του 1944. Μετά στάλθηκε από το ΓΑ στην 6η Μεραρχία του ΕΛΑΣ,

Το Σεπτέμβρη του 1943 οι άντρες της ιταλικής μεραρχίας Πινερόλο, μετά τη συνθηκολόγηση της χώρας τους, παραδόθηκαν μαζί με τα όπλα τους στους αντάρτες, με πολλούς από αυτούς να συμπαρατάσσονται με τους Έλληνες και να προσχωρούν στο Αντάρτικο. Το γεγονός έχαιρε εορτασμού. Οι αντάρτες της περιοχής Τρικάλων, με επικεφαλής τον Καπετάν Κόζιακα, πήγαν στην Πύλη (Πόρτα) Τρικάλων, όπου μαζεύτηκε και πολύς κόσμος για να τους υποδεχτεί. Το τμήμα του Αντάρτικου φορούσε φουστανέλες, γι’ αυτό το ονόμαζαν Ευζωνικό.

Εκείνη τη μέρα για τους αντάρτες και το λαό τραγούδησε ο Βασίλης Τσιτσάνης, μαζί με την κομπανία του, ο οποίος λέγεται πως έφυγε ειδικά για τον εορτασμό, απ’ τη Θεσσαλονίκη όπου εργαζόταν κι έφτασε στα Τρίκαλα.

Προς τιμήν των ανταρτών ο μεγάλος Τρικαλινός συνθέτης συνέθεσε το εξής τραγούδι:

Καλώς τα ανταρτόπουλα απ’ τα νερά τα κρύα
που πολεμάνε στα βουνά για την ελευθερία.
Κατέβηκε κι ο Κόζιακας απάνω απ’ το βουνό
παρέλαση να κάνει με το Ευζωνικό.

Εδιάλεξε παιδάκια με μάτια γαλανά
ξέρουν να πολεμάνε για την ελευθεριά.

Ο καπετάν Κόζιακας, πιστός στα ιδανικά του μέχρι το τέλος της ζωής του, ορμητικός, γενναίος, μερικές φορές παρορμητικός, αλλά και διαπραγματευτής, δίκαιος, άνθρωπος που άγγιζε τους απλούς ανθρώπους της Θεσσαλίας, πιάστηκε, βασανίστηκε απάνθρωπα, μεταφέρθηκε σιδηροδέσμιος στη Δράμα όπου πέρασε από έκτακτο στρατοδικείο και καταδικάστηκε τρις εις θάνατον με κατηγορίες του Γ ψηφίσματος (το οποίο ψηφίστηκε μετά την σύλληψη του). Εκτελέστηκε στις 24 Ιανουαρίου 1949 στην αγριότερη φάση του Εμφυλίου πολέμου. Ήταν μόλις 32 ετών. Ο τίτλος του καπετάνιου μεραρχίας του ΕΛΑΣ που κατέκτησε, δεν δόθηκε σε περισσότερους από 15 ανθρώπους σε όλη την Ελλάδα.