Θύμιος Καψής (Καπετάν Ανάποδος) 1922 - 1949

O Θύμιος Καψής (Καπετάν Ανάποδος) γεννήθηκε στη Δρυμαία (Γλούνιστα), (που την έλεγαν «μικρή Μόσχα», καθώς είχε τη φήμη χωριού με πολλούς κομμουνιστές), το 1922, μοναχοπαίδι των εύπορων χωρικών της περιοχής του Δαδιού της Ρούμελης, Ταξιάρχη και Ασήμως Καψή. Ο Θύμιος Καψής ήταν άνθρωπος ανοιχτόκαρδος, με πηγαίο χιούμορ, πρόθυμος πάντα να βοηθήσει φίλους, συμμαθητές, συγχωριανούς, άριστος μαθητής, πολύ κοινωνικός και αγαπητός. Ο «Ανάποδος» είναι ψευδώνυμο, που έλκει την καταγωγή του από την προπολεμική περίοδο, όπως εξιστορούσε ο συναγωνιστής του Γιώργης Μωραΐτης. Του το είχαν κολλήσει οι συμμαθητές του στο Γυμνάσιο του Δαδιού, γιατί σε συζητήσεις και σε παιχνίδια πήγαινε συνέχεια κόντρα. Μετά από το Γυμνάσιο, που το τελείωσε στη Λάρισα, πέρασε στο πανεπιστήμιο, στη Νομική Σχολή.

Την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας έγινε μέλος της ΟΚΝΕ. Στην Κατοχή, όντας φοιτητής το 1942, έγινε μέλος του ΚΚΕ. Αναδείχτηκε σε ικανότατο πολιτικό και στρατιωτικό στέλεχος, αρχικά με τον 3ο Λόχο της ΕΠΟΝ και μετά ως Πολιτικός Επίτροπος στο 5ο Ανεξάρτητο Τάγμα Παρνασσίδας του ΕΛΑΣ με δράση στη Φθιώτιδα-Φωκίδα και στην Αττικοβοιωτία. Πήρε μέρος στις περισσότερες επιχειρήσεις που διεξήχθησαν το 1943-1944 στην περιοχή.

Διακρινόταν για την παλικαριά, την τόλμη και τις ηγετικές του ικανότητες. Ήταν Πολιτικός Επίτροπος και Καπετάνιος Τάγματος του 2ου Συντάγματος της 2ας Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Τον Οκτώβρη του 1944 υποδέχεται, μαζί με τον Νικηφόρο, τον Αρη Βελουχιώτη στην απελευθερωμένη Λαμία. Στη Μάχη της Αθήνας το Δεκέμβρη του ’44, με το ΙΙ Σύνταγμα πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Βρετανούς και κλείστηκε στο στρατόπεδο κρατουμένων στο Χασάνι, απ’ όπου μετά από λίγες μέρες κατόρθωσε να δραπετεύσει μαζί με μια ομάδα. Το 1946 εντάχτηκε στις πρώτες ομάδες καταδιωκόμενων του Παρνασσού. Το 1947 ήταν Πολιτικός Επίτροπος στο Αρχηγείο Φθιωτιδο-Φωκίδας, και στη συνέχεια στο Αρχηγείο Παρνασσίδας στο επιτελείο του Διαμαντή. Ο καπετάν Διαμαντής τον είχε σαν γιο του και τον εμπιστεύονταν απόλυτα. Στη συνέχεια ανέλαβε Πολιτικός Επίτροπος του Τάγματος Καλλιδρόμου.

Ο Θύμιος πέρασε με ένα ανεξάρτητο λόχο στο νησί και ξεκίνησε άγριο αγώνα ένοπλο και πολιτικό ενάντια στο αστικό αγγλόφιλο κράτος και τους ντόπιους λακέδες του.
Η επιλογή του Γενικού Αρχηγείου του Κλιμακίου Νότιας Ελλάδας του ΔΣΕ, να περάσει αυτό το μικρό τμήμα στην Εύβοια αποσκοπούσε στο να δημιουργήσει ένα καινούργιο μέτωπο στην Εύβοια, να βάλει τις προϋποθέσεις και να απελευθερώσει τμήμα του νησιού από την τρομοκρατία που επέβαλαν δυνάμεις του δοσιλογισμού που για την Εύβοια ήταν ισχυρές. Κι από την άλλη πλευρά η ανάπτυξη αντάρτικου στην Εύβοια θα ανάγκαζε τμήματα του κυβερνητικού στρατού να απασχολούνται και να διεξάγουν πόλεμο εναντίον τους και με αυτό τον τρόπο θα ελάφρυνε το μέτωπο τόσο της Ρούμελης όσο και γενικότερα…

Ο Καπετάν Ανάποδος και οι σύντροφοί του είχαν επίγνωση των δυσκολιών που θα αντιμετώπιζαν ερχόμενοι στην Εύβοια, είχαν απόλυτη συναίσθηση των κινδύνων που θα συναντούσαν εδώ, εγκλωβισμένοι κατά κάποιο τρόπο σε έναν περιορισμένο χώρο στο νησί κι όμως ούτε μια στιγμή δε μπήκε σε δίλημμα η επιλογή τους.

Ο δίχρονος αγώνας τους επιβεβαιώνει ότι καμία δυσκολία ούτε ο αρνητικός σε βάρος τους συσχετισμός δύναμης δεν στάθηκε ικανός να τους οδηγήσει σε συνθηκολόγηση. Η θυσία τους δείχνει την ακλόνητη – αταλάντευτη πίστη τους στα υψηλά ιδανικά, στις αρχές και τις αξίες του ΚΚΕ, στην πίστη ότι το δίκιο είναι με το μέρος τους, είναι με το λαό.

Κι όλα τούτα έχουν την ιδιαίτερη πολύτιμη αξία τους όταν δεν αποτελούν απλά τμήμα της γενικότερης ιστορικής μνήμης, αλλά πηγή έμπνευσης και χρέους για τη συνέχιση του αγώνα με στόχο την τελική νίκη, τον σοσιαλισμό – κομμουνισμό.
Οι ικανότητές του, η δυνατότητα που είχε να επικοινωνεί με τους αντάρτες, η πίστη του στον αγώνα του ΔΣΕ, αλλά και η στρατιωτική οξυδέρκειά του, ήταν τα στοιχεία εκείνα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο ώστε να δοθεί στον Ανάποδο η διαταγή να περάσει μ’ ένα μικρό τμήμα ανταρτών στην Εύβοια στα τέλη του 1947, για να γράψει κι εκεί σελίδες ηρωισμού και δόξας απέναντι σε σαφώς υπέρτερες δυνάμεις. Η ιστορία του Ανεξάρτητου Τάγματος Εύβοιας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας είναι η ιστορία του Ανάποδου και των συντρόφων του στα δύο χρόνια που έδρασαν στο νησί.

Ο Ανάποδος σαν στρατιωτικός ήταν καλός, κι ας ήτανε νέος. Είχε μαθητεύσει κοντά στον Διαμαντή και είχε πάρει πολλά χαρίσματα, ανθρώπινα και στρατιωτικά. Όσες μάχες έδωσε στην Εύβοια τις είχε κερδίσει, ακόμα και με δυνάμεις αδιανόητα μεγάλες. Όπως εκείνη στη Φτερίτσα, στις 7 Γενάρη 1948: 150 έφεδροι αξιωματικοί με 28 αντάρτες ξυπόλυτους κι άοπλους τσάκισαν τον αστικό στρατό και την χωροφυλακή. Μα και σε κατοικημένο χώρο δεν είχε νικηθεί. Τελικά γράφτηκε εκεί στην ορεινή Εύβοια, σε συνθήκες βίας, τρομοκρατίας και σφαγής, ο επίλογος της ηρωικής μορφής που αποτέλεσε ο Θύμιος Καψής.

Η δράση του Ανεξάρτητου Τάγματος της Εύβοιας, που έχει πολλές ηρωικές στιγμές και μεγάλες θυσίες, ολοκληρώθηκε με το θάνατο του. Ηταν 5 Νοέμβρη του 1949, όταν ο Εμφύλιος ήδη είχε τελειώσει σκόρπιοι αντάρτες εδώ και εκεί, στην Στερεά ο Περικλής (Χουλιάρας το κανονικό του όνομα), στην Εύβοια είχαν μείνει δύο σύντροφοι εξαθλιωμένοι κυνηγημένοι αποκαμωμένοι ο Θύμιος Καψής (Καπεταν Ανάποδος) και σύντροφός του Ψαθάς, σε μια σπηλιά, στο ύψωμα Πυξαριά, ο καπετάν ανάποδος ξάπλωσε να κοιμηθεί και είπε στον Ψαθά "Κάμε ότι θες για να σωθείς, εγώ εδώ θα κοιμηθώ", ο Ψαθάς τον δολοφόνησε στον ύπνο του και παραδόθηκε στους χωροφύλακες. Ο Θύμιος Καψής ήταν 33ων χρονών όταν έχασε την ζωή του.

Αργότερα το σώμα του πήραν οι παρακρατικοί και το σταύρωσαν σε μια μεγάλη σκάλα στην πλατεία της Χαλκίδας έχοντας βάλει ένα χαρτί στο στήθος του που έγραφε "Ιδού το τίμημα της προδοσίας" και στο κεφάλι του ένα άλλο που έγραφε "Ο Ανάποδος εσταυρωμένος" δεξιά του κρεμάσανε το κεφάλι του Κατσανά και αριστερά του Τσάκαλου. Εκατοντάδες λαού έσπευσε να κλάψει τον καπετάν ανάποδο και όταν λέμε κλάψει το εννοούμε κυριολεκτικά. Άνδρες και γυναίκες από όλες τις ηλικίες τον κλάψανε και του έριξαν λουλούδια μέχρι που η τοπική χωροφυλακή αποφάσισε ότι ακόμα και νεκρός ο Καψής τους ντρόπιασε και έτσι άφησαν το κορμί του επιτέλους ήσυχο στο χώμα...

Η προσφορά του Θύμιου Καψή συγκαταλέγεται στον άφθαστο ηρωισμό των αλύγιστων της ταξικής πάλης, που εμπνεύστηκαν από τα μεγάλα ιδανικά του ΚΚΕ, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, το σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Αποτελεί μεγάλο εφόδιο, τεράστια κληρονομιά και πηγή διαπαιδαγώγησης για τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες, τους εργαζόμενους, τους λαϊκούς ανθρώπους, τις νέες και τους νέους, για να βαδίσουν το δρόμο της επαναστατικής πάλης σήμερα.

Το κτίριο ιδιόκτητων γραφείων της ΕΠ Ανατολικής Στερεάς και Εύβοιας του ΚΚΕ στη Χαλκίδα, στην οδό Δημ. Σαμαρτζή 24 και Γκορτζή, ονομάστηκε «Κτίριο Θύμιος Καψής "Ανάποδος"» τιμώντας τον Θύμιο Καψή τον καπετάν Ανάποδο, διοικητή του Ανεξάρτητου Τάγματος Εύβοιας του ΔΣΕ, που όταν τον πέρναγε από την Πελασγία στην Εύβοια με το καΐκι του ο καπετάν – Γιάννης ο Χριστοφορίδης ήξερε πολύ καλά ότι η ομάδα του θα ήταν ζωσμένη από στεριά και θάλασσα, αλλά δεν κιότεψε ποτέ μέχρι το τέλος που τον έφεραν σταυρωμένο στη πλατεία της Χαλκίδας.