Ενταση του δολοφονικού οργίου
Η άμεση απάντηση της κυβέρνησης Σοφούλη Τσαλδάρη στο σχηματισμό της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης και στις επιθέσεις του ΔΣΕ, ήταν να θέσει στις 8 του Γενάρη 1948, και τυπικά, εκτός νόμου το ΚΚΕ, το ΕΑΜ και την Εθνική Αλληλεγγύη, να εντείνει τους ρυθμούς καταδίκης των αγωνιστών από τα στρατοδικεία και να ρίξει χιλιάδες αγωνιστέςστις φυλακές και στα στρατόπεδα.
Οι νόμοι 509/47 περί προστασίας του κοινωνικού καθεστώτος, το Γ` Ψήφισμα του 1946 περί προστασίας της ακεραιότητας της χώρας και ο νόμος 511/47 περί στρατοπέδων πειθαρχημένης διαβίωσης ήταν τα νομικά ερείσματα της κυβέρνησης Σοφούλη - Τσαλδάρη, βάσει των οποίων εξαπολύθηκε ο εξοντωτικός διωγμός κατά της Αριστεράς.
Με το νόμο 511/47, θεμελιώθηκαν τα φρικτά κολαστήρια τύπου Μακρονήσου, Γυάρου, Αγίου Ευστρατίου, Τρίκκερι, όπου κλείστηκαν 5.000 χιλιάδες γυναίκες, αγωνίστριες της Αριστεράς.
Το μήνα Γενάρη του 1948 πιάστηκαν 1.400 δημοκράτες στην Αθήνα και τον Πειραιά και 650 στο Νομό Ηλείας. Τους επόμενους δύο μήνες, Φλεβάρη και Μάρτη, πιάστηκαν άλλοι 5.000 αγωνιστές σ' όλη τη χώρα. Στο ίδιο διάστημα, εντάθηκε η δολοφονική δράση των έκτακτων στρατοδικείων. Ενώ το 1946 είχαν καταδικαστεί σε θάνατο 116 πατριώτες και το 1947 688, το πρώτο εξάμηνο του 1948 καταδικάστηκαν 1.547. (Βλέπε "Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ", σελ. 582 - 583).
Το πρωί της Πρωτομαγιάς του 1948, που συνέπεσε να είναι Μεγάλο Σάββατο, δολοφονήθηκε στην Αθήνα, την ώρα που έβγαινε από την εκκλησία του Αγίου Καρύτση, ο υπουργός της Δικαιοσύνης, Χρήστος Λαδάς. Πιάστηκε ο ηλικίας 22 χρόνων Ευστράτιος Μουτσογιάννης, ο οποίος, φορώντας στολή σμηνίτη, έριξε χειροβομβίδα και τραυμάτισε θανάσιμα τον υπουργό. Σε αντίποινα, εκτελέστηκαν την τρίτη μέρα του Πάσχα 154 καταδικασμένοι από Κακουργιοδικεία, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Ο ίδιος ο δράστης δεν εκτελέστηκε, γιατί έδειξε "μεταμέλεια" και συνεργάστηκε με τις αρχές. (Βλέπε Τάσου Βουρνά, "Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας. Ο εμφύλιος", σελ. 204).
Η δολοφονία του υπουργού Χρήστου Λαδά προκάλεσε κυβερνητική κρίση στην Αθήνα. Οι ψεύτικες ανακοινώσεις του Σοφούλη σε τίποτα δεν ωφέλησαν. Ο Τσαλδάρης, εκβιάζοντας την κατάσταση, κάλεσε τους δημοσιογράφους, την ίδια μέρα της δολοφονίας του Χρήστου Λαδά, και τους ανακοίνωσε πως υπάρχει πραγματικά κυβερνητική κρίση. Δήλωσε, επίσης, ότι οι όροι της συνεργασίας μεταξύ των δύο κομμάτων (του Λαϊκού και των Φιλελευθέρων) δεν ανταποκρίνονται πια στην κατάσταση που δημιουργήθηκε
και ότι χρειάζεται καινούρια συμφωνία για την παραπέρα συνεργασία τους.
Αργότερα, ο Σοφούλης επιβεβαίωσε στους δημοσιογράφους ότι υπάρχει πραγματικά κυβερνητική κρίση και ότι πήρε σχετικό γράμμα από τον Τσαλδάρη. Επίσης, δήλωσε ότι διαφωνεί με τους όρους του Τσαλδάρη, αλλά θα αρχίσει διαπραγματεύσεις μαζί του, για τη λύση της κυβερνητικής κρίσσης.
(Βλέπε "Δελτία Ειδήσεων του ΔΣΕ", της 2, 3, 4 και 6 του Μάη 1948).
Ο κανονιοβολισμός της Θεσσαλονίκης
Παρά τις διαφωνίες Μάρκου - Ζαχαριάδη, αμέσως μετά τη σύσκεψη στρατιωτικών και πολιτικών αρχηγών του ΔΣΕ, διατάχθηκε ο νέος διοικητής των δυνάμεων του ΔΣΕ στην Κεντρική Μακεδονία, Νίκος Τριανταφύλλου, να διεισδύσει στην περιοχή της Θεσσαλονίκης με τμήματα του ΔΣΕ και να σφυροκοπήσει με πυροβόλα την πόλη. Η επιχείρηση, που ήταν πολύ επικίνδυνη και δύσκολη, πραγματοποιήθηκε στις 9 και 10 του Φλεβάρη 1948.
Τμήματα του ΔΣΕ, με επικεφαλής τον Νίκο Τριανταφύλλου, έφτασαν κρυφά σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από τη Θεσσαλονίκη και έριξαν στην πόλη δεκάδες βλήματα πυροβολικού, προκαλώντας πανικό και σύγχυση στις αρχές και στους κατοίκους.
Το έντυπο " Δελτίο Ειδήσεων" του ΔΣΕ, με ημερομηνία 12 του Φλεβάρη, αναφέρει: "Τα ραδιόφωνα της Αθήνας και του Λονδίνου μετέδωσαν χτες και σήμερα επανειλημμένα την είδηση για την επίθεση των τμημάτων του ΔΣΕ στη Θεσσαλονίκη. Το Λονδίνο μετέδωσε ότι δυνάμεις ανταρτών έβαλλαν με όλμους των 81 χιλιοστών κατά της Θεσσαλονίκης. Στη χτεσινή εκπομπή του,
είπε ότι ρίχτηκαν 12 βλήματα, ενώ σήμερα το πρωί είπε πως ρίχτηκαν 40 βλήματα.
Από τα βλήματα που ρίχτηκαν, 2 έπεσαν στα ξενοδοχεία όπου μένανε τα μέλη της Βαλκανικής Επιτροπής, ένα σε κτίριο που μένουνε Άγγλοι και 2 άλλα σε γκαράζ και αποθήκες βενζίνης. Η είδηση, για το βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης, προκάλεσε σύγχυση και πανικό στους μοναρχοφασιστικούς κύκλους της Αθήνας. Η χτεσινή συνεδρίαση της Βουλής ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη συζήτηση του ζητήματος αυτού. Ο γενικός διοικητής της Μακεδονίας, Μπασιάκος, ζήτησε γενική επιστράτευση όλων όσων μπορούν να φέρουν όπλα και όσοι δεν μπορούν να φέρουν όπλα, να βοηθήσουν ηθικά και υλικά.
Άλλοι βουλευτές ζήτησαν να παραιτηθεί η κυβέρνηση, που αποδείχτηκε ανίκανη να χτυπήσει τους αντάρτες.
Άλλοι σύστησαν ψυχραιμία, ώσπου να δώσει εξήγηση η κυβέρνηση και ένα μέρος ζήτησε να γίνει μυστική συνεδρίαση της Βουλής. Ο Τσαλδάρης διαφώνησε με την πρόταση αυτή, μα ο αριθμός των βουλευτών που ζήτησε να γίνει μυστική συνεδρίαση ήτανε μεγάλος και γι' αυτό ο πρόεδρος της Βουλής διέταξε την εκκένωση των θεωρείων για να γίνει η συνεδρίαση".
Στις 12 του Φλεβάρη, το υπουργείο Εθνικής Αμύνης, ύστερα από έκθεση του Α` Σώματος Στρατού Θεσσαλονίκης, ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, ότι:
"Το πυροβόλον ήτανε γερμανικόν ορειβατικό τύπου Σκόνερ των 7,5 χλσ.
Τοποθετήθηκε στην περιοχή Λεμπέτ κοντά στον αμαξωτό δρόμο Λαγκαδά - Θεσσαλονίκης και έβαλλε κατά της Θεσσαλονίκης από απόσταση 3 χλμ., από τις 2.30 έως 3.30 στις 10 Φεβρουαρίου. 40 βλήματα έπεσαν μέσα στην πόλη.
Εις τη θέση του πυροβόλου βρέθηκαν 20 κάλυκες και μια οβίδα. Βρέθηκαν ακόμα ο κιλλίβας και οι 2 τροχοί του πυροβόλου. Ο σωλήνας δε βρέθηκε".
Αποκαλυπτικότερο για το εντυπωσιακό γεγονός, του κανονιοβολισμού της Θεσσαλονίκης, ήταν το αμερικανικό πρακτορείο "Γιουνάιτεντ Πρες", το οποίο, σύμφωνα με δημοσίευμα του "Δελτίου Ειδήσεων" του ΔΣΕ της 13ης Φεβρουαρίου 1948, ανακοίνωσε τα εξής:
"Σχολιάζοντας την επίθεση της Θεσσαλονίκης, το αμερικάνικο πραχτορείο ειδήσεων "Γιουνάιτεντ Πρες" αγγέλλει ότι η επίθεση αυτή ήταν η τολμηρότερη απ' όσες είχαν κάμει οι αντάρτες. Οι αντάρτες που επετέθηκαν ήταν 150 και είχαν 18 μεταγωγικά ζώα. Σύμφωνα με πληροφορίες του ίδιου πραχτορείου, οι αντάρτες έβαλλαν από τα νοτιοδυτικά της Θεσσαλονίκης, ενώ άλλα τμήματα ανατίναξαν μια γέφυρα βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης για να εμποδίσουν την κίνηση του μοναρχοφασιστικού στρατού και να
ξεγελάσουν τους μοναρχοφασίστες σχετικά με την κατεύθυνση της διαφυγής τους. Έξι χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης καταρρίφθηκε ένα αεροπλάνο Σπιτφάιερ, που πήγε για καταδίωξη των ανταρτών και ένα άλλο βλήθηκε στα φτερά".
Πηγή: Ειδικό αφιέρωμα του Ριζοσπάστη
Αν σας άρεσε το άρθρο, μπορείτε να το διαδώσετε
ή να το εκτυπώσετε (Εκτύπωση)
Υποστηρίξτε την σελίδα μας στο Facebook
κάνοντας "κλικ" στον παρακάτω σύνδεσμο, ευχαριστούμε.
Εθνική Αντίσταση-ΔΣΕ στο Facebook
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΜΑΖΙ ΜΑΣ
Στείλτε ιδέες, προτάσεις, κριτικές για τον ιστότοπό μας.