Η ΟΠΛΑ ήταν ένα φύτρο της λαϊκής εξουσίας που γεννιόταν στις πόλεις και τα χωριά. Άρχισε ως σφιχτή οργάνωση για να αντιμετωπίσει ειδικές αποστολές, π.χ. φυγάδευση κρατουμένων όπως από τη «Σωτηρία», συλλήψεις στελεχών των Κουίσλιγκς, κ.λπ. Μετά την απελευθέρωση εξελίχθηκε σε λαϊκή αστυνομία με τον τίτλο «Λαϊκή Πολιτοφυλακή».
Η ΑΥΤΟΑΜΥΝΑ ήταν εφαρμογή της απόφαση της 12ης ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ το 1945. (Τρίχρονη εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, σελ. 149, έκδοση Ριζοσπάστη – Σύγχρονη Εποχή).
Μάλιστα απ’ ότι είναι γνωστό είναι η πρώτη πράξη στην Πελοπόννησο που οι καταδιωκόμενοι αγωνιστές απάντησαν ένοπλα στους ταγματασφαλίτες διώκτες τους.
Φυσικά με την πάροδο του χρόνου, αυτό το κύμα της ΑΥΤΟΑΜΥΝΑΣ διογκώθηκε και αποτέλεσε τον πυρήνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Το ΚΚΕ διακήρυξε ότι το πολιτικό πρόβλημα στη χώρα μας να λυθεί μόνο με τα όπλα.
Η μελέτη της ιστορίας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ελάχιστοι ήταν οι Έλληνες δωσίλογοι – γερμανόφιλοι – φιλοναζιστές που τιμωρήθηκαν παραδειγματικά μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας. Οι περισσότεροι δωσίλογοι – ρουφιάνοι – συνεργάτες των Γερμανών διέφυγαν στο εξωτερικό (π.χ. Αριστείδης Ανδρόνικος, Ευάγγελος Κυριάκης, Κύρος Γραμματικόπουλος, Γεώργιος Καζάνας κ.α.) ή φυλακίστηκαν για ελάχιστο χρονικό διάστημα. Πολυάριθμοι Ταγματασφαλίτες – Γερμανοτσολιάδες όχι μόνο δεν καταδικάστηκαν εις θάνατον από την ελληνική δικαιοσύνη, αλλά κατέλαβαν κιόλας διάφορες θέσεις στον κρατικό μηχανισμό μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας.
Διασταυρώνοντας ονόματα και στοιχεία από διάφορα ιστορικά βιβλία, φτιάχτηκε η παρακάτω λίστα, η οποία δεν είναι πλήρης. Μέσα σε αυτή τη λίστα υπάρχουν τα ονόματα ορισμένων ατόμων που ανήκαν στους γερμανόφιλους – φιλοναζιστές – δωσίλογους που εξοντώθηκαν από το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, την ΟΠΛΑ και το ΔΣΕ.
Ο Στέλιος Σπανός ή "Καρδάρας" υπήρξε ένα από τα ικανότερα μέλη της ΟΠΛΑ Αθήνας, μέλος του ΚΚΕ, σαμποτέρ και λαϊκός ήρωας της Κοκκινιάς.
Ο Στέλιος Σπανός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926 σε μια φτωχή οικογένεια προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Έμεναν οικογενειακώς στην Αγία Σοφία Πειραιά. Από μεροκάματο σε μεροκάματο, ο Στέλιος ζούσε "μεροδούλι μεροφάι" όπως λένε μέχρι την εποχή της Κατοχής που όρθωσε το ανάστημά του στον Γερμανό κατακτητή.
Η δράση του στην Εθνική Αντίσταση ξεκινά ως σαλταδόρος. Από εκείνα τα παιδιά που πήδαγαν σε γερμανικά καμιόνια και πέταγαν στους συντρόφους τους ότι πολύτιμο έβρισκαν, ενώ ακόμα το όχημα ήταν εν κινήσει. Αργότερα θα οργανωθεί στο ΕΑΜ Κοκκινιάς και στο ΚΚΕ. Θα δράσει ως σαμποτέρ, οπλισμένος μόνο με ένα "parabellum".
Ο Θόδωρος Ξηροτάγαρος γεννήθηκε στις 23.7.1923 στην Παλαιά Κοκκινιά στον Πειραιά.
Ο πατέρας του ήταν μαραγκός και είχε 11 αδέλφια εκ των οποίων επέζησαν μόνο δύο. Η φτώχεια και η ανέχεια τον προβλημάτισαν και από μικρός εντάχθηκε στο κίνημα.
Την περίοδο της γερμανικής κατοχής οργανώνεται στην Εθνική Αντίσταση και εντάσσεται στην ΟΠΛΑ, όπου με ηρωισμό πολέμησε τους ξένους και ντόπιους φασίστες. Την ίδια περίοδο οργανώνεται στο ΚΚΕ.
Το αστικό κράτος τον συλλαμβάνει. Λόγω της νεαρής του ηλικίας γλιτώνει το εκτελεστικό απόσπασμα, αλλά καταδικάζεται σε ισόβια.
Αποφυλακίζεται το 1964. Την περίοδο της Χούντας συλλαμβάνεται και βασανίζεται άγρια στα κρατητήρια της Ασφάλειας.
Οι Κοκκινιώτες συναγωνιστές του τον θυμούνται και τον περιγράφουν ως άξιο μαχητή και παλικάρι. Μέχρι το τέλος της ζωής του παρέμεινε πιστός στα ιδανικά του Μαρξισμού - Λενινισμού, στις θέσεις και τις αρχές του Κόμματος.
Η σεμνότητά του, το ήθος και η προσφορά του στο λαϊκό κίνημα θα μείνουν φωτεινά παραδείγματα για τις νέες γενιές των κομμουνιστών, που συνεχίζουν να παλεύουν για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Δύο ημέρες πριν, ο συνδικαλιστής του Εργατικού ΕΑΜ (ΕΕΑΜ) Σταμάτης Μαστρογιαννάκος, είχε μπει με "τσαμπουκά" στα γραφεία του Υφυπουργείου Εργασίας και είχε ανοιχτά απειλήσει τον Καλύβα (με τον οποίο είχε ανοιχτούς λογαριασμούς από την δεκαετία του 1930), για τον νόμο που προωθούσε η κυβέρνηση Ράλλη, που καταργούσε την απαγόρευση των απολύσεων εργατών από τις επιχειρήσεις που απασχολούνταν.
Εννοείται ότι μετά την εκτέλεση του Καλύβα - (η οποία μάλιστα χαιρετίστηκε από το Λονδίνο και την Ουάσιγκτον, για να τα λέμε και όλα, χωρίς να αφήνουμε την προπαγάνδα της μπουρζουαζίας να συσκοτίζει την κρίση μας) - ένας από τους πρώτους που πιάστηκαν ως ύποπτοι ήταν ο Σταμάτης Μαστρογιαννάκος.
Η κατηγορία ενάντια στον Μαστρογιαννάκο στηρίχθηκε στη βασική μαρτυρία ενός συνδικαλιστή της παράταξης του Καλύβα που ήταν παρών, όταν ο τελευταίος απειλήθηκε.
Λίγες ημέρες μετά, ο Μαστρογιαννάκος, μέσω του Φώτη Μακρή (αργότερα ηγέτη του καραμανλικού εργατοπατερισμού, μόνιμος γραμματέας της ΓΣΕΕ για είκοσι σχεδόν χρόνια μετά τον Εμφύλιο, αλλά το 1944 μέλος του ΕΕΑΜ), που τού πήγε στο κελί φαΐ και τσιγάρα, απείλησε τον μάρτυρα ότι αν δεν ανακαλέσει την αρχική του κατάθεση, τόσο αυτός όσο και τα παιδιά του θα μπουν στη "μαύρη λίστα" της ΟΠΛΑ. Ο βασικός μάρτυρας, όπως έλεγε αργότερα ο Μακρής, παρέλυσε ολόκληρος από την απειλή. Αμέσως ανακάλεσε τα πάντα και ο Μαστρογιαννάκος ελλείψει αποδείξεων αφέθηκε ελεύθερος...
Όταν η ΟΠΛΑ συνέφερε τους Άγγλους, αποτελείτο από πατριώτες που εκτελούσε προδότες. Και το Λονδίνο και όλες οι αγγλοαμερικανικές εφημερίδες πανηγύριζαν για τα κατορθώματά της. Όταν δεν συνέφερε πια, αποτελείτο από εγκληματικά κομμουνιστικά στοιχεία που έπρεπε να καταδικαστούν σε θάνατο.
Οι New York Times, θριαμβολογούν για την εκτέλεση του υφυπουργού Εργασίας της κυβέρνησης Ράλλη, από τρεις νέους ...πατριώτες (της ΟΠΛΑ δηλαδή, αλλά μετά τον Δεκέμβριο, το ξέχασαν).
ή να το εκτυπώσετε (Εκτύπωση)
Αν σας άρεσε το άρθρο, μπορείτε να το διαδώσετε