Καπετάν Τάσος Λευτεριάς
(Βαγγέλης Παπαδάκης)

Πλούσια η δράση του με τον ΕΛΑΣ και το ΚΚΕ.

Ο Βαγγέλης Παπαδάκης γνωστός με τ' όνομα Τάσος Λευτεριάς, ήταν ένας από τους πρωτοπόρους του εθνικο-απελευθερωτικού κινήματος στην Κατοχή και ηγετικό στέλεχος του ΕΛΑΣ.

Κρητικός στην καταγωγή και τη λεβεντιά. Γεννήθηκε στ' ανταρτοχώρι Κοξαρέ το 1915. Στο Ρέθυμνο τέλειωσε το γυμνάσιο το 1932. Από μαθητής οργανώθηκε στο ΚΚΕ. Υπηρέτησε τη θητεία του το 1936 στο 44ο Σύνταγμα. Το 1938 με την εξέγερση στα Χανιά, κατά της δικτατορίας Μεταξά, διώκεται από την Ασφάλεια. Καταφεύγει στην Αθήνα, όπου συνδέεται με την ΚΟΑ και τοποθετείται σύνδεσμός της με την τότε καθοδήγηση της ΚΕ του ΚΚΕ.

Με την κήρυξη του πολέμου συντάσσεται με το γράμμα του Ζαχαριάδη. Πολεμάει στο Αλβανικό μέτωπο, στον τομέα Πόγραδετς - Κορυτσάς. Με τη συνθηκολόγηση έρχεται στην Αθήνα την 1η Μάη 1941 και συνδέεται με την οργάνωση Καλοδίκη και στη συνέχεια με τη νέα ΚΕ του ΚΚΕ. Το Νοέμβρη 1942 βγαίνει στο αντάρτικο. Και με εντολή του ΠΓ της ΚΕ ανέλαβε στο Αρχηγείο Ρούμελης του ΕΛΑΣ πολιτικός επίτροπος, με καπετάνιο τον Αρη Βελουχιώτη. Στη συνέχεια, αναδείχνεται καπετάνιος της 13ης Μεραρχίας. Και τέλος μέχρι την απελευθέρωση και τη Βάρκιζα καπετάνιος της Ομάδας Μεραρχιών Στερεάς.

Από το Μάρτη του 1945 είναι γραμματέας στην 3η Αχτίδα της ΚΟΑ. Τον Αύγουστο 1945 μέχρι τον Φλεβάρη 1946 συλλαμβάνεται και κλείνεται στις φυλακές Λαμίας. Μετά την αποφυλάκισή του, ως μέλος του Γραφείου Περιοχής Στερεάς του ΚΚΕ αναλαμβάνει τον Τομέα της αυτοάμυνας. Τον Αύγουστο 1946 πιάνεται, στέλνεται εξορία στην Ικαρία. Δραπετεύει το Νοέμβρη 1947 και βγαίνει στο βουνό. Στο ΔΣΕ τοποθετείται σε διάφορα πόστα. Το 1948 ήταν διοικητής της 77ης Μονάδας στ' Αγραφα - Κοζιακα - Τζουμέρκα. Αργότερα πολέμησε στο Βίτσι. Και μετά την ήττα του ΔΣΕ τον Αύγουστο του 1949 πέρασε στην Αλβανία.

Από εκεί βρέθηκε στην Τασκένδη, δούλεψε σε εργοστάσιο, πήρε δίπλωμα μηχανικού τεχνολόγου. Μετά τον επαναπατρισμό του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Ενα διάστημα φυλακίστηκε. Εργάστηκε στα εργοστάσια ΒΙΟΧΑΛΚΟ και ΚΕΡΑΝΗ. Το 1967 η χούντα τον έστειλε εξορία στη Γυάρο. Το 1978 και μέχρι το 1989 διετέλεσε αντιπρόεδρος της ΠΕΑΕΑ και μέλος του Γραφείου της FIR.

Για τη ζωή του, τους αγώνες του και την Εθνική Αντίσταση 1940-1945 έγραψε το βιβλίο του «Από την Κοξαρέ στα βουνά της Ρούμελης» (εκδόσεις «Θυμέλη» 1999). Και επίσης ένα δεύτερο βιβλίο «Αναμνήσεις Από Την Αντίσταση Στον Εμφύλιο Και Την Προσφυγιά» (εκδόσεις «Βιβλιόραμα» 2003).

Εφυγε στις 18-12-02, εξ αιτίας της σοβαρής επιδείνωσης της υγείας του. Διατηρώντας, στη μάχη με τις αρρώστιες και το θάνατο, ακμαίο το ηθικό, τη διαύγεια και την αισιοδοξία του. Και με την ευγένεια και την καλοσύνη αποτυπωμένη στο πρόσωπό του. Τάφηκε στο νεκροταφείο του Αμαρουσίου.