Ο Λευτέρης Ηλιάκης γεννήθηκε στις αρχές του Δεκέμβρη του 1924 στο Νεροχώρι Αποκόρωνα Χανίων από γονείς φτωχούς αγρότες. Τελείωσε το Δημοτικό με άριστα το 1935 και τον ίδιο χρόνο γράφτηκε στο Γυμνάσιο Βάμου, όπου του έβγαλαν πιστοποιητικό απορίας για να μπορεί να συνεχίσει αφού ήταν άριστος μαθητής, αλλά δεν μπορούσε να πληρώσει τα ακριβά δίδακτρα. Πήγαινε με τα πόδια 3 ώρες δρόμο πρωί - βράδυ στο Γυμνάσιο στο Βάμο.
Το 1938 ο γυμναστής του στο σχολείο του ζήτησε να γίνει μέλος της ΕΟΝ (Εθνική Οργάνωση Νέων) του Μεταξά που διαπαιδαγωγούσε φασιστικά τους νέους (Στην Κρήτη η συμμετοχή στην ΕΟΝ ήταν εθελοντική και όχι υποχρεωτική όπως ήταν στην υπόλοιπη Ελλάδα). Ο Λευτέρης έγραψε στο χαρτί 3 φορές ΟΧΙ και για το λόγο αυτό δέχτηκε απειλές που κατέληξαν στο να κοπεί η υποτροφία του. Παράλληλα αντέδρασε επίμονα στις προσπάθειες που γίνονταν μέσα στο σχολείο για να διαπαιδαγωγηθούν στα φασιστικά ιδεώδη οι μαθητές του.
Το 1937 πέθανε ο πατέρας του, σε ηλικία 57 χρονών. Έμεινε μόνος στο σπίτι με τη μάνα του, τον αδελφό του Γιάννη και την αδελφή του Μαρία. Στην Τετάρτη Γυμνασίου συνδέθηκε στο σχολείο με τον Δημήτρη Βλησίδη και με τον Παπαδογιάννη και έκαναν ό,τι μπορούσαν για να γελοιοποιήσουν τα μαθήματα και τις εκδηλώσεις της ΕΟΝ. Η πρώτη τιμωρία που του επιβλήθηκε ήταν η επίπληξη, η οποία ανακοινώθηκε σ’ όλους τους μαθητές. Αργότερα του επιβλήθηκε η τιμωρία της στέρησης της ψυχαγωγίας και στη συνέχεια τον έθεσαν σε διαθεσιμότητα, ώστε να μην μπορεί να δώσει εξετάσεις για να μπει στο Πανεπιστήμιο. Το ίδιο καλοκαίρι έστειλαν στο σπίτι του στο Νεροχώρι ένα χωροφύλακα και τον απείλησαν επειδή δεν πήγαινε στις εκδηλώσεις της ΕΟΝ.
Η κήρυξη του πολέμου βρίσκει την οικογένεια του λιγότερη κατά ένα άτομο, αφού ο αδελφός του Γιάννης κλήθηκε ξανά στο στρατό και μετέπειτα πήρε μέρος στη Μάχη της Κρήτης.
Αμέσως μετά την κατάληψη του νησιού αρχίζει η περισυλλογή όπλων και πολεμικών εφοδίων που βρίσκονταν παρατημένα στα χωράφια. Μαζί με τα ξαδέλφια του Παντελή, Αγγελή και Γιώργη Ηλιάκη πρωτοστατεί και αυτός με τη συμβολή του αδελφού του Γιάννη στο μάζεμα των όπλων.
Τον Ιούνη του 1942, 18 χρονών πια, ο πρώτος ξάδελφος του, Κώστας Ηλιάκης, καθηγητής Φιλολογίας και μέλος της ΟΚΝΕ από τα φοιτητικά του χρόνια, του έδωσε το καταστατικό του ΚΚΕ. Είχε ήδη προηγηθεί η απαραίτητη προετοιμασία και ο χρόνος δοκιμασίας ώστε να γίνει μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Άρχισε η διανομή του δελτίου ειδήσεων από τις πρώτες μέρες της κατοχής, από το σπίτι του ξαδέλφου του όπου περνούσαν μέρα - νύχτα στελέχη του Κόμματος, που είχαν δραπετεύσει από τις φυλακές και τα ξερονήσια. Ανέλαβε γραμματέας του πρώτου κομματικού πυρήνα στο χωριό του που αργότερα με τις νέες στρατολογίες διευρύνθηκε. Εκείνη την περίοδο διακινούσαν την παράνομη εφημερίδα του ΚΚΕ "Λευτεριά". Λίγες μέρες αργότερα στρατολογήθηκε στο ΚΚΕ και ο χωριανός τους, ο παπάς Νικόλας Αποστολάκης που η συμβολή του στην περιοχή ήταν καθοριστική, καθώς εγκαταστάθηκε στο σπίτι του πρόχειρος εκδοτικός μηχανισμός του ΚΚΕ.
Ο Λευτέρης, σαν τελειόφοιτος Γυμνασίου, βοήθησε στα ιδεολογικά μαθήματα. Κατά τα τέλη του 1943 όπως όλα τα νέα στελέχη του Κόμματος πέρασαν στην ΕΠΟΝ.
Στις 25 Μάρτη 1944 από το δρόμο κάτω από το χωριό του πέρασαν 47 άνευ θητείας χωροφύλακες του προδοτικού τάγματος Παπαγιαννάκη που είχαν αφοπλίσει στην Τσακίστρα στους Κάμπους οι ομάδες Αποκορώνου και Κυδωνίας του ΕΛΑΣ με διοικητή τον ίλαρχο Κρίτωνα Κυανίδη.
Η πρώτη επιτυχία τους τον ενθουσίασε. Πήρε μέρος σε μάχες ενάντια στον κατακτητή όπως στη μάχη από Σαμωνά, Κάμπους μέχρι Ραμνή και Καρέ και στο Τσιπόλι. Ο εχθρός χρησιμοποίησε ακόμα και αεροπλάνα.
Τον Αύγουστο του 1944 δόθηκαν σοβαρά χτυπήματα από τον ΕΛΑΣ στους χιτλερικούς και στο προδοτικό τάγμα Ασφαλείας του Παπαγιαννάκη. Ο Λευτέρης ήταν τεχνίτης στα άρματα όπως και ο αδερφός του Γιάννης και τα ξαδέρφια του Παντελής και Αγγελής Ηλιάκης. Ήταν μέλος του 5ου Λόχου του ΕΛΑΣ με καπετάνιο το δάσκαλο Ορφανουδάκη Γιώργο. Πήρε μέρος στη μάχη των Κεραμιών (Παναγιάς) ως μέλος της υποδειγματικής ομάδας των ΕΛΑΣιτών της ΕΠΟΝ μαζί με άλλους 13 νέους, όπως και ο αδερφός του Γιάννης. Ήταν παρών στη μάχη του Φρε στην επίθεση που δέχθηκε το ΕΑΜ από τις δυνάμεις της ΕΟΚ, (εθνοφρουράς των Γυπαραίων και Μαντουβάδων). Ήταν από τους τελευταίους που άρχισαν να υποχωρούν. Συνελήφθησαν. Η σύλληψή τους ξεσήκωσε κύμα διαμαρτυρίας από τις οργανώσεις του ΕΑΜ και τους απελευθέρωσαν.
Το 1946 μετά τις εκλογές τον Μάρτη άρχισαν οι διώξεις, οι εκτελέσεις, οι δολοφονίες των αγωνιστών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ο Λευτέρης πέρασε στην παρανομία. Ξακουστός αντάρτης του ΔΣΕ που παίρνει μέρος στις περισσότερες μάχες της Σαμαριάς. Το 1948 του καίνε το σπίτι στο Νεροχώρι. Συνελήφθη το 1950 και οδηγούνταν από φυλακή σε φυλακή σ’ όλη την Ελλάδα μέχρι το 1964 (Ιτζεδίν, Κέρκυρα, Αίγινα, Κορυδαλλός, Αλικαρνασσός, Γυάρος κ.α.).
Τότε ανέλαβε γραμματέας της ΕΔΑ Νομού Χανίων, με την εγκαθίδρυση της δικτατορίας βγήκε στην παρανομία, συνελήφθη 10 μήνες αργότερα και οδηγήθηκε πάλι στις φυλακές για 7 χρόνια μέχρι το 1974, και απελευθερώθηκε από τους τελευταίους πολιτικούς κρατούμενους.
Με τη μεταπολίτευση ανέλαβε μέλος του Γραφείου Περιοχής Κρήτης του ΚΚΕ, γραμματέας Χανίων, διευθυντής της εφημερίδας "ΑΛΗΘΕΙΑ" που επανακυκλοφόρησε, υποψήφιος βουλευτής του ΚΚΕ, όπως και άλλα καθήκοντα σαν αγροτικό στέλεχος που εκλεγόταν σε διάφορα συνδικαλιστικά και συνεταιριστικά όργανα στο Νομό Χανίων αλλά και πανελλαδικά (ΠΑΣΕΓΕΣ).
Την περίοδο των αντεπαναστατικών ανατροπών και της κρίσης στο Κόμμα (1989-1991), ο Ηλιάκης υπεράσπισε την επαναστατική θεωρία του μαρξισμού - λενινισμού, ανέλαβε γραμματέας του ΚΚΕ στο Νομό Χανίων το 1991 και έδωσε τη μάχη καθοριστικά για την ανασυγκρότηση των Οργανώσεών του.
Του στοίχισε πολύ ο τραυματισμός και ακρωτηριασμός του αδερφού του Γιάννη, όπως επίσης και ο θάνατος της γυναίκας του Μαρίας Στρατουδάκη, την οποία παντρεύτηκε το Φλεβάρη του 1966 και μαζί εγκαταστάθηκαν στο χωριό της στον Πλατανιά. Η Μαρία του συμπαραστάθηκε αφάνταστα όλη την περίοδο της ζωής του και ιδιαίτερα την περίοδο της κράτησής του από τη χούντα.
Ανέπτυξε πλούσιο συγγραφικό έργο εκδίδοντας 6 βιβλία για την Αντίσταση στο Νομό Χανίων, τον Εμφύλιο στην Κρήτη, τα πρώτα βήματα του ΕΑΜ στην Κρήτη, για τις γυναίκες στην Αντίσταση, τα Κρητικά Γράμματα και την αυτοβιογραφία του. Υπήρξε για πολλά χρόνια πρόεδρος του Παραρτήματος Χανίων της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, στη διοίκηση των κεντρικών της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ και μέλος του ΔΣ του Μουσείου της Εθνικής Αντίστασης στο Θέρισο.
Ο σ. Λευτέρης Ηλιάκης τίμησε καθ’ όλη τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής του τον τίτλο του μέλους και στελέχους του Κόμματος.
Ετάφη στις 20 Ιούνη 2017 στο Νεροχώρι Αποκορώνου.
Ο σκηνοθέτης Αλέξανδρος Παπαθανασίου ταξίδεψε στην Κρήτη για να συναντήσει τον Λευτέρη Ηλιάκη και να καταγράψει, σε ντοκιμαντέρ, την ζωή και την δράση του στα Λευκά Όρη και την συμμετοχή του στον ΕΛΑΣ, την ΕΠΟΝ και μετέπειτα στον Δημοκρατικό Στρατό Κρήτης, τίτλος "WHITE MOUNTAINS (ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ)". Τα γυρίσματα ξεκίνησαν κάπου στο 2013 και το έργο ολοκληρώθηκε το 2024. Εκτός από τον σ. Λευτέρη, που δεν πρόλαβε να δει ολοκληρωμένο το έργο, συμμετέχουν ο ιστορικός Γιώργος Μαργαρίτης και ο εκλειπών φίλος, σύντροφος, αγωνιστής Γιώργης Μωραΐτης. Το εν λόγω ντοκιμαντέρ, δεν διατίθεται, ακόμη, σε δημόσια προβολή μπορείτε να δείτε το τρέϊλερ ΕΔΩ
ή να το εκτυπώσετε (Εκτύπωση)
Αν σας άρεσε το άρθρο, μπορείτε να το διαδώσετε